Op zondag 20 augustus 2023 was het 40 jaar geleden dat Kerwin Lucas Duinmeijer werd vermoord. De 15-jarige, Antilliaanse Kerwin werd in de Damstraat neergestoken door een neo-nazi. De moord en de racistische motieven van de dader werden breed uitgelezen in de media en gingen als een schok door het land. In de nasleep vond er een grootschalige demonstratie plaats, en de Amerikaanse mensenrechtenactivist Jesse Jackson bezocht het graf. De in Curaçao geboren beeldhouwer Nelson Carrilho maakte naar aanleiding van deze gebeurtenis het beeld Mama Baranka, het eerste antiracistische beeld in de openbare ruimte van de stad.
In plaats van een buste of standbeeld van Kerwin te maken kwam de kunstenaar met zijn impressie van Mama Baranka, wat Moeder Rots, of Moeder Aarde betekend. Hij wilde met het beeld een teken geven van waakzaamheid, rotsvastigheid en eeuwigheid. De vorm, een groffe, tactiele structuur met gaten, verwijst naar de rotsen op Curaçao. Carrilho’s moeder en Hillie Holband, een Surinaamse spirituele vrouw en zangeres uit de Bijlmer, stonden model voor het beeld. De vrouw staat met beide voeten op de grond, een sokkel ontbreekt. Het beeld werd op 25 augustus 1984, tijdens de eerste herdenking van de dood van Kerwin, onthuld. Onder het beeld staat de tekst:
Laat Amsterdam, eens bolwerk van verdraagzaamheid
de toorts van tolerantie verder dragen
omdat zijn huidskleur men niet kon verdragen
viel hier een mensenkind uit onverdraagzaamheid.
Mama Baranka is inmiddels een iconisch beeld geworden in het Amsterdamse Vondelpark. Jaarlijks wordt hier de moord op Kerwin herdacht, maar het beeld is ook het middelpunt van andere herdenkingen. In het Amsterdam Museum is nog tot 2 september een tentoonstelling te zien rondom het beeld. Het museum wil hiermee de impact van de moord op Kerwin en de ontstaansgeschiedenis van het eerste antiracistische beeld in de openbare ruimte van de stad een plek geven in de collectie van de stad Amsterdam.
Beeld: Hans Homburg